We are not blind yet and still alive

Ik staarde naar het straaltje uit mijn ketel en dacht na over de veroordeling van een illegale stoker. In 2015 werd een horecabaas veroordeeld tot een boete van 6500,- wegens illegaal stoken. Hij had het echt bont gemaakt. Naast het feit dat hij de alcohol gebruikte om ‘vuurshows’ te geven op de bar (?), verkocht hij het spul ook in flessen van bepaalde merken sterke drank. Een duidelijk gevalletje van fraude, oplichting en belastingontduiking. Opvallend in de strafoplegging is echter dat in de veroordeling vooral het accent werd gelegd op veiligheid: ‘algemeen bekend is dat bij zelf stoken van alcohol het risico ontstaat van methyl-alcohol (methanol) en dat dus de dader daarmee dus zijn klanten in gevaar heeft gebracht’. Dat is dus wel even een ‘dingetje’.

Starend naar het straaltje uit de ketel, begon ik een beetje te fantaseren over hoe het zou gaan als ikzelf voor de rechter zou moeten komen.

‘Meneer S, ik zie dat u zonder advocaat bent gekomen’, zei de rechter.  ‘Dat klopt, Edelachtbare, ik heb contact gehad met een advocaat, maar die had helemaal niets met rum, dus die heb ik maar thuisgelaten’.‘Dat is niet zo verstandig, meneer S. Aan de andere kant moet ik zeggen dat ikzelf de mooiste herinneringen heb aan rechtszaken zonder een advocaat’. Hij keek schalks naar de griffier.‘Prima, Edelachtbare, ik stel voor dat we er samen iets moois van gaan maken’.

‘Dat hebt u mij niet horen zeggen, meneer S’. ‘Laten we beginnen’, vervolgde de rechter. ‘Ik wil eerst even zicht krijgen op de omvang van uw overtreding. U hebt een illegale stookketel van 12 liter. Als ik even snel hoofdreken dan zou u theoretisch elke dag 12 liter kunnen verstoken met als opbrengst zo’n 1.2 liter pure alcohol per dag. Als ik dat even doorreken, kom ik nota bene uit op zo’n 50 flessen illegale sterke drank (a 40 %) per maand. Uw theoretische jaarproductie is meer dan 500 literflessen sterke drank. Dit is echt een hele forse overtreding meneer S. Hebt u daar misschien iets op te zeggen?’.

‘Nou Edelachtbare, afgezien van het feit dat uw rekensommetje niet helemaal klopt, is het ook in de praktijk onmogelijk, omdat ik maar 3 fermentatievaten heb. Kijkt u maar op de lijst van in beslag genomen goederen. Met 3 fermentatievaten kun je onmogelijk elke dag 12 liter stookwijn produceren’.De rechter keek in zijn stukken. ‘Dat klopt niet meneer S., ik zie hier maar twee fermentatievaten staan’.
‘Er staat ook nog een fermentatievat in de CV-kast’.
De rechter keek me verstoord aan. ‘Dat is toch heel gevaarlijk meneer S. Explosiegevaar i.v.m. alcoholdampen. Waar bent u mee bezig?’.
‘Edelachtbare, is ooit uw glas rode wijn afgefakkeld toen u barbecuede?’

De griffier bestudeerde het plafond. De sfeer werd er niet beter op.

‘Goed’, zei de rechter narrig, ’volgende punt. U zou als geen ander moeten weten dat zelf stoken zeer gevaarlijk is i.v.m. methanol-vergiftiging. Regelmatig staan de kranten vol met tientallen doden door illegaal stoken. U stookt rum, nou een paar jaar geleden zijn er 7 mensen in Cuba overleden door het drinken van zelfgestookte rum. Gestookt door iemand als u. Wat bezielt u in vredesnaam?’

Weer zei ik iets wat ik niet zo had moeten zeggen: ‘Edelachtbare, u hebt duidelijk deze krantenberichten niet goed gelezen. Dat rum-verhaal van u klopt van geen kant. En daarmee doet u mee met het criminaliseren van zelfstokers’.

'Pardon?’. De rechter schoof zijn leesbril op zijn voorhoofd en keek mij voor het eerst eens goed aan.

Ik hield een heel referaat over al die calamiteiten met illegaal gestookte drank. ’Edelachtbare, steeds weer blijkt dat al die doden niet veroorzaakt zijn door het zelf stoken van sterke drank, maar door het feit dat criminelen hun moonshine hebben aangevuld en versterkt met dodelijke porties methanol. Pure gifmengerij dus’.  Ik gaf de rechter een pakket met krantenberichten waarin dat aangetoond werd.

De rechter was ‘not amused’, keek de griffier aan en zei op een dreigende toon dat hij dit zou laten verifiëren.

‘Hoe dan ook, meneer S., durft u te beweren u dat er dus helemaal geen sprake is van methanol bij het illegaal stoken van sterke drank?’. Het leek mij deze keer verstandig om wat gas terug te nemen; ’Dat beweer ik niet Edelachtbare, er wordt inderdaad vaak methanol gevormd tijdens de vergisting’ ‘Dus dan brengt u toch uzelf of anderen in gevaar?’
‘Edelachtbare, niet meer of minder dan als je een fles sterke drank koopt in de slijterij’.

De rechter vroeg me om dit toe te lichten.
‘Voorzover ik weet, Edelachtbare, is het methanolgehalte in zelfgestookte drank vergelijkbaar met commerciële dranken. Er is daar ooit eens onderzoek naar gedaan door het Brewing Research Institute (BRi) met het volgende resultaat:

‘Dit zegt mij niet zoveel’ zei de rechter. Ik legde uit dat je heel wat liters moest opdrinken om een dodelijke dosis methanol binnen te krijgen:

‘Heeft u hier een wetenschappelijk rapport van?’ vroeg de rechter.

‘Helaas Edelachtbare, dat heb ik niet: ik heb het van een site geplukt’ (www.lovebrewing.co.uk).

‘Dat komt dan niet bepaald overtuigend over, meneer S’.

De rechter ging verder. ‘Goed u beweert dus methanol slechts in kleine en ongevaarlijke hoeveelheden voor komt bij het zelf stoken. Hoe kunt u dat bewijzen? Meet u het methanol-gehalte van uw stooksel?’
‘Dat doe ik niet, Edelachtbare. Maar ik ben zelf gelukkig niet blind of overleden. En ik kan u ook vertellen dat er nog nooit een geval van blindheid of overlijden is gemeld door de duizenden leden van de verschillende fora (nationaal of internationaal)’. ‘Tja, zei de rechter,’ ik zou zeggen van harte gefeliciteerd, maar ook hier word ik qua bewijsvoering niet echt warm van. Sterker nog: het rammelt. Doet me denken aan die firma WC Eend’.

De griffier gniffelde.

‘Andere vraag, vervolgde de rechter, ‘waarom vraagt u niet gewoon een vergunning voor een ketel aan?’.

‘Edelachtbare, dan moet ik een bedrijf oprichten, een uitgebreide administratie bijhouden en accijns betalen’.

‘Juist’, zei de rechter, ‘gewoon maar doen dus’.

Geërgerd (stom!) reageerde ik: ‘Maar Edelachtbare, ik stook alleen voor eigen gebruik! Moet ik verdorie belasting betalen over zelfgemaakte drank? U gaat toch ook geen bedrijf oprichten en belasting betalen voor groenten uit uw eigen volkstuintje?’

De rechter gromde: ‘Meneer S., ten eerste, ik heb geen volkstuintje en ten tweede zit er geen methanol in een krop sla’.

Ik kon mijn mond niet houden en flapte eruit: ‘Edelachtbare, denkt u nu serieus dat het methanol gehalte van mijn rum daalt door het hebben van een vergunning?’

Dom, dom, dom! De griffier keek voor zich uit. De rechter keek, stuurs, weer in zijn papieren. ’Goed, om even het plaatje compleet te krijgen, waarom stookt u eigenlijk?’
Dat had hij echt niet moeten vragen aan mij. Ik begon te raaskallen over godendranken, nagalmtijden van 2 minuten, funk en hogo, dunderpits, varkenspoten, schimmels en fruitvliegen. Het was bijzonder gênant. Ik zag een journalist op de achterbanken driftig aantekeningen maken. De griffier keek de rechter aan met een blik van ‘moet ik dit echt allemaal noteren?’ De rechter onderbrak mij abrupt.

‘Dank u, meneer S. Het is mij duidelijk geworden dat u in ieder geval een potentiele bedreiging vormt voor de volksgezondheid met uw onhygiënische wanpraktijken. Over twee weken volgt de uitspraak’.

Beteuterd staarde ik naar het druppelende straaltje. Deze fantasie liep niet helemaal naar wens. Meestal heb ik mooiere fantasieën. Toch maar een advocaat meenemen.

Nu even alle gekheid op een stokje: dat hele methanol-verhaal is en blijft de achilleshiel van het stokerswereldje. Duizenden stokers kunnen in koor hardop roepen ‘We are not blind yet and still alive’, en dat is voor hen genoeg, maar helaas voor anderen niet. Er missen harde data: wij meten niet het methanolgehalte in onze stooksels. Of de commerciële distilleerderijen dit wel doen, weet ik niet (er staat in ieder geval niets op het etiket), maar het verschil is dat zij een vergunning hebben en wij niet. En zonder een papiertje zit je op achterstand en moet je nu eenmaal meer bewijzen. Stop de criminalisering: meten is weten. Schaf met elkaar zo’n methanol-meetapparaat aan.

uit: Keelduivel