@eazyrider Whisky wordt gemaakt van mout (en graan) waarbij de van nature aanwezige enzymen allerlei omzettingen realiseren, van het afbreken van eiwitten naar aminozuren (voeding en voorlopers smaakmakers), het omzetten van zetmeel naar vergistbare suikers (vaak wordt dit als enige benoemd maar er gebeurd meer), afbraak van componenten die voor een viskeuze massa zorgen etc. Dit proces wordt maischen genoemd en doorloopt bepaalde temperaturen gedurende een bepaalde periode en p.H. waarde om de enzymwerking zo optimaal mogelijk te krijgen. Hierdoor krijg je een suikerige oplossing die wort heet (vergelijkbaar maar toch anders dan bij bierbrouwen) en deze kan erna vergist worden zodat uiteindelijk dit gedestilleerd wordt.
Voor degene die niet direct de investering qua geld en tijd wilt doen om zelf te maischen met mout (en eventueel graan) zijn er bij diverse brouwwinkels extracten beschikbaar die het brouwproces al doorlopen hebben zodat je enkel water en gist hoeft toe te voegen. In een gevalletje van gemak dient de mens, je kunt je voorstellen dat je hierdoor wel beperkter bent qua receptuur maar leren destilleren bestaat uit meerdere aspecten dan alleen de destilleerketel leren kennen, voor een whisky zul je ook kennis moeten hebben van vergisting, keuze granen, de rijping etc. Om in het begin de leercurve iets platter te krijgen kun je dus starten met dit moutextract, toegegeven het is duurder dan granen kopen en zelf mouten / maischen, maar het maakt het proces de eerste keer doorlopen wel makkelijker.
Verschillende aanbieders, zoals Stookwinkel, Brouwmaatje, Brouwland, Unibrew bieden deze aan (rood gemarkeerde tekst zijn links). Wat van belang is dat je moutextract moet hebben en niet extract om bier mee te maken, dit bevat hop en geeft een smaak na destilleren die je hoogstwaarschijnlijk niet zoekt. Hop heeft in het verre verleden wel gebruik gevonden in whisky's maar om andere redenen, en in hedendaagse whisky's kom je het niet meer tegen. Er zijn wat dranksoorten die het bevatten maar ik meen dat het achteraf pas wordt toegevoegd.
Hoe werkt het? Men neme het moutextract, bereken hoeveel je nodig hebt per liter, vermenigvuldig met het aantal liters dat je wilt gaan vergisten en voeg de benodigde hoeveelheid toe. Roer goed, roer nog eens goed, meet de p.H. en corrigeer indien nodig naar 5,4 a 5,6 (wel aan te bevelen) en daarna kan de gist worden toegevoegd.
Aangezien beide versies geconcentreerder zijn dan gewone mout, dient men er wel rekening mee te houden dat een kleinere hoeveelheid nodig is. Richtlijn is als volgt:
- 1 kg vloeibaar moutextract is het equivalent van 1,30 kg mout. Aanbevolen gebruik is 190 tot 250 gram per liter wort.
- 1 kg poedervorm moutextract is het equivalent van 1,60 kg mout. Aanbevolen gebruik is 150 tot 200 gram per liter wort.
p.H. correctie is nodig om ook voor de gist een optimum te verkrijgen, of het nodig is of niet is afhankelijk van de grondstoffen inclusief de hardheid van het water. Met een digitale p.H. meter of p.H. papiertjes kun je het snel meten en corrigeren, mogelijkheden om te corrigeren zijn melkzuur, fosforzuur, citroenzuur bijvoorbeeld.
De gistkeuze is afhankelijk van wat je voor ogen hebt qua smaken in het eindproduct, basisgisten om te overwegen zijn Bakkersgist / Mangrove Jack's M44 West Coast /SafSpirit C70 / SafSpirit M1 / Safspirit Usw-6 / menig bier gist.