Dag allemaal,
Al langer ben ik vrij grote fan van (het drinken van) whisky en rum. Een tijdje terug ben ik tijdens een tripje naar Schotland in de Singleton distillery geweest en onlangs hier lokaal nog bij een tweetal destilleerderijen voor rum en whisky. Elke keer als ik zo'n bezoekje had gehad, werd ik enthousiaster om zelf ook eens whiksy en rum te gaan stoken.
Ik heb dit forum diagonaal doorgelezen, heb de filmpjes van Robbert gekeken, heel leuk; en zit regelmatig op YouTube te kijken naar een meneer uit Nieuw Zeeland met een hele lange baard 🙂
Ik zit eraan te denken om te starten met een koperen alambiek die ik hier in de stookwinkel zie van 10 liter. Daarmee kan ik klein beginnen, maar stel dat ik op een moment weet wat ik aan het doen ben en ik wil iets meer volume maken, zou ik nog kunnen overwegen om een 2e ketel aan te schaffen die wat groter is voor de ruwstook (zoals een t500 of grainfather met koperen helm) en dan de alambiek alsnog voor de fijnstook te gebruiken. Of verlies je dan in de ruwstook teveel smaak tov alles in een alambiek stoken?
Ik zie een pro alambiek en een speciale whisky alambiek met een hoge toeter erop. Zien er beiden mooi uit en het verschil niet groot. Denk dat ik voor de pro kies, die lijkt me ook prima kunnen met whisky. Ook bij whisky lijkt me een hogere verzadiging / aroma een pre, waar is die specifieke whisky vorm dan voor geschikt?
Enfin, dat zijn een beetje de zaken waar ik over nadenk op het moment.
Wat denken jullie over de inhoud van 10 liter voor wat ik nu in m'n hoofd heb?
Tot slot zag ik al dat voor 10 liter elektrisch verwarmen niet zo heel handig is, flink vermogen nodig en goed kunnen regelen, wat directer gaat bij gas. Gas is alleen wel weer wat duurder dan elektra 🙂
Als de stookwinkel weer open gaat, zal ik eens kijken wat de eerste bestelling gaat worden. Ik hou jullie op de hoogte als ik iets binnen heb en helemaal als ik een keer voor de proef een eerste testrit heb gemaakt. Ik heb nog een paar grote flessen tamelijk zwaar bier liggen waar ik zelf niet zo'n fan van ben, dus wie weet wordt een een soort beerbrandy 🙂
@tom182 Hallo. Ik zie dat je nog voor een keuze zit.
Voor whiskey zou ik adviseren noet een te klein toestel . Immers voor whiskey gebruik je nogal ruim beslag.
Voor 5 liter whiskey eindproduct heb je ongeveer 60 liter begin beslag nodig.
Voor een whiskey kun je kiezen uit de whiskey "ui " ketel , alembiek, potstill of eventueel ook Alquitara.
Grain father is een leuke brouwketel maar om er een whiskey mee te stoken lever je even als de t500 te veel aroma in . Ja ook in eerste overhaal ! Wat je daar achterwege laat krijg je in volgende overhaal niet weer terug.
Leuke ketels maar je kunt er niet alles mee. Ook de alembiek is een maar een concessie tussen verschillende ketels .
De vorm van ketel bepaald ook de flow. En optimale verzadiging voor bepaalde types drank. De flow en reflux zijn in dusdanig overeenkomst dat de gewenste stoffen over komen en andere achter blijven .
@robbert Bedankt voor je reactie! Precies; wat je verliest krijg je niet meer terug. Beter alles in de alambiek dan bijvoorbeeld. Zou jij in mijn geval dan eerder voor een 15 liter gaan? (30 liter beslag zou je dan in 3x kunnen doen). Klinkt wel aardig voor een starter. Ik heb ook geen grote schuur oid waar ik alles makkelijk kwijt kan, dus ik moet wel een klein beetje op de afmetingen letten.
@tom182 welkom. Volgens mij begin je het al aardig te snappen. Ik zou ook met een 15l beginnen en een paar keer de striprun doen, en dan alles bij elkaar voor de spiritrun. Bier zou ik niet proberen kan alleen maar tegen vallen. Als je niet al je materiaal heb zou je ook een moutextract kunnen overwegen bijv.:
https://www.stookwinkel.nl/product/mangrove-jacks-vloeibaar-mout-extract-dark-15-kg/
@rumo Bedankt! Ok, geen bier dus, vreemd, komt dat puur door de hop? Want voor whisky maak je ook een soort bier toch?
Ik zie dat de stookwinkel de pro alambiek niet heeft in 15 liter. Ik zou toch liever die vorm hebben ipv de whisky vorm om meer smaak te krijgen. Een whisky mag van mij ook wel wat complexer, olieachtiger zijn.
Ik zag ook de 12 liter alambiek met kolom erbij. Ik geloof dat die kolom eraf kan, dat zou dan ook nog een leuke combi zijn. Kan ik ook een keer gin mee proberen.
Zou je als je whisky stookt met die kolom erop zonder verdere toeters en bellen meer de whisky alambiek benaderen denk je? Dan zou ik met kolom erbij wat lichtere whisky kunnen maken.
@tom182 Ja, de hop smaak stook je er bijna niet uit. En ja, bier maken lijkt op whisky maken maar dan heel anders 😉
De keuze van een ketel is heel persoonlijk, want wat wil je maken, wat vind jij lekker, hoeveel wil je maken en wat is je budget. Zoals al vaker gezegd er is geen ketel waar je alle dranken optimaal mee kunt stoken. Ik heb ook nog nooit gehoord van een whisky stokerij die tussen door een gin maken of zoiets. Ik heb een aantal ketels met verschillende inhoud van een snelkookpan, RVS Ali ding en een T500 met verschillende setups er op. Maar het mooiste en fijnste is wel de 2,5l alquitara daar mee probeer ik wat dingen uit vaak gewoon voor de lol. En als ik hem niet gebruik staat hij mooi in de woonkamer. Misschien in de toekomst als mijn hobby budget het toe laat wil ik nog wel een 15l whisky ketel.
@rumo Oh 2,5 liter is inderdaad een heel kleintje; wat maak je daar dan mee? En hoeveel hou je dan uiteindelijk over? Om wat te experimenteren is een kleine batch wel handig natuurlijk, maar lukt dat wel goed?
@tom182 kijk maar eens naar de Tiny Alquitara filmpjes van Robbert, hij gebruik daar in een 1 liter alquitara. Dus wat kan je daarmee, de recepten mogelijkheden zijn eindeloos en lukt dat, kijk naar de filmpjes probeer zelf en oordeel.
Ik maak eerst de alcohol met een grote ketel en dan met de kleine ketel probeer ik een recept uit. Alleen bij de Lemon Lime gebruik ik de 15l RVS ketel en maak dan 5l. Het uit proberen van dit drankje ben ik wel voorbij en het is nu aanvullen van de voorraad geworden.
@rumo tiny 19 en 20 staan nog niet bijgevoegd. Ik denk dat nr 20 de tijm jou even goed zal bevallen als de lemon lime. En het is net zo eenvoudig te maken . In slechts 1 liter of zelf per 30 liter. Proost.
@rumo ja, die heb ik zitten kijken. Je stookt eerst met een kolom schone alcohol en dan met die alquitara ga je aan de slag met kruiden en fruit. Leuk. Ik denk dat ik het omdraai, dat ik start met een 15 liter whisky alambiek nu en misschien later de 2,5 liter alquitara aanschaf.
@tom182 15 liter alembiek is prima om mee te beginnen. Whiskey ui of Alembiek. Wil je wat bredere Alquitara potstill als je ook wat met fruit wil gaan doen.
@robbert Ik denk dat het de 15 liter whisky alambiek gaat worden waar ik mee ga starten. Denk dat ik daar prima zowel whisky als rum mee kan maken die mooi op smaak is. Aan de alambiek zal het denk ik niet liggen 😉
Welkom en succes alvast!
Welkom en veel plezier hier.
Leuk zeg al die overwegingen. Kijk ook eens naar de alquitara, die is naast veelzijdig ook ruimte besparend.
@murmillo Dankje! Ja, ik voel me een beetje als een kind in een snoepwinkel als ik door het aanbod scroll 🙂 Ja de Alquitara zie ik ook vaak voorkomen als een favoriet van veel stokers hier op het forum. Is misschien toch ook nog wel een optie, hahaha
Bedankt voor jullie reacties; het is de 15 liter whisky alambiek geworden. Zojuist besteld.
Ok, zoals beloofd een kleine update. Gisteren eindelijk voor het eerst een stookje gedaan in de nieuwe 15 liter alambiek. Was de afgelopen tijd druk en moest nog wat zaken bij elkaar sprokkelen.
Zo heb ik een 3,5 kw gasbrander gekocht die qua capaciteit precies goed blijkt. Daarnaast heb ik wat groene, doorzichtige slangen bij het tuincentrum gehaald en een dompelpompje en grote bouwemmer voor de koeling. Dat werkte mooi. Hij ging zelfs op de laagste stand nog vrij hard dus ik denk dat ik een splitsing maak in de aanvoer, zodat een deel weer terugstroomt in de emmer.
2 Weken geleden had ik een klein emmertje mash gemaakt (5 liter) met water, rietsuiker, rietsuikermelasse en gewone bakkersgist. Ik had nog een klein beetje citroensap, een schil van een hele rijpe banaan en een half eierschilletje in de mash gedaan. Deels voor de voeding en de eierschil om tijdens het gisten de ph niet te laag te lagen worden. Dat had ik ergens gelezen; omdat tijdens het gisten natuurlijke zuren ontstaan, daalt de ph waarde, dus met wat stukjes eierschil hou je geleidelijk de ph waarde op peil.
Ik had van de bakkersgist een giststarter gemaakt met een klein laagje water en wat suiker. Na een kwartiertje was dat al een grote bak met schuim, dus die door de mash geroerd. Weggezet in het ketelhok waar de vloerverwarming start, dus een lekker warm vloertje, waardoor het emmertje anderhalve week tevreden heeft staan sputteren 🙂
Uitgesputterd, heb ik geprobeerd om het alcoholpercentage te meten met de vinometer, maar dat kreeg ik toch niet voor elkaar. Op een Youtube filmpje laten ze dat met rode wijn zien en zie je het peil dalen en kun je een percentage aflezen. Maar met die rummash, die toch ook wel gekleurd is, kon ik het niet zien. Mijn vriend Chat GPT vertelde me later dat dat ook niet lukt met dikke, suikerrijke vloeistoffen zoals een rumwash. Hij vertelde dat ik eigenlijk de hydrometer moet gebruiken (die in mijn meten is weten pakketje zat), maar dat had ik niet gedaan. Ik weet ook nog niet hoe dat precies werkt. Maar daar kom ik wel achter.
Blijkbaar zat er toch wel voldoende alcohol in de wash, want eenmaal het gas onder de alambiek aangestookt, liep de temperatuur vrij snel op richting de 65 a 70 graden en begonnen de eerste heldere druppeltjes te lopen. Ik heb toen de vlam wat lager gezet en dat werkte heel mooi, temperatuur liep langzaam op en er ontstond een continue druppel, net geen stroompje. Hele scherpe aceton lucht in het begin. Heb alles steeds opgevangen in glazen potjes, steeds zo'n 100 ml om later nog een keer rustig te kunnen snuffelen en het verschil te ruiken. Op een gegeven moment was de scherpe lucht weg en rook het zoetig. Toen heb ik wat meer in een potje opgevangen, gewoon even door laten lopen.
De temperatuur op de meter bovenin de alambiek bleef een lange tijd rond de 80 graden hangen en ging heel langzaam naar boven. Na een tijdje begon het druppelen wat langzamer te gaan en heb ik de vlam weer iets hoger gezet. Druppelen ging toen weer wat sneller en heb nog een tijdje doorgestookt tot de temperatuur over de 90% ging.
Meten is weten, maar dat heb ik niet voldoende gedaan. Door af en toe een druppeltje te proeven, die steeds nog prima smaakte, dacht ik op een gegeven moment dat het percentage alcohol behoorlijk af begon te nemen en ook omdat de temperatuur inmiddels zo hoog was, ben ik gestopt. Omdat ik maar 1 stook kon doen (was maar 5 liter wash), had ik niet meer zo veel aan dat lage percentage alcohol. Dat was natuurlijk onzin, want ik had dat gewoon op kunnen vangen, gewoon alleen al om te zien en ruiken wat er op het einde gebeurt. De 'natte hond' ben ik bijvoorbeeld nog niet echt tegen gekomen. Ik heb de alcohol van die laatste paar potjes bij elkaar gedaan omdat ze allemaal lekker roken (ik schat bij elkaar 300 ml) en uiteindelijk wel het percentage gemeten wat op 40% uitkwam. Begin zal dus wat sterker zijn geweest, laatste beetje rond de 30% misschien. Ik had hem dus gewoon nog moeten laten doorlopen, want als de smaak goed was, was een lager percentage alcohol prima geweest om mijn hearts potje van 60% mee aan te lengen tot een totaal van 40%. Nou was dit echt gewoon een eerste les om te kijken wat er gebeurde en daar heb ik veel van geleerd. Sowieso slim om de tail voortaan veel verder op te vangen en samen met de head als faints te bewaren om later nog een keer te stoken.
Ik heb nu 3 potjes overgehouden die ik met een stukje katoen en een elastiekje heb afgedekt, zodat de lucht erbij kan en de alcohol een beetje kan luchten. Potje 1 is ongeveer 100 ml die echt scherp ruikt, niet lekker. Potje 2 is ongeveer 300 ml van 60% en ruikt lekker zoet. Potje 3 is ongeveer 250 ml van 40% en ruikt net als potje 2 lekker zoet, maar met iets meer geur en smaak heb ik het idee. Zo kan ik na een dag nog een keer ruiken om te zien of ik een verschil ontdek in geur; of dat veel verandert na 1 of 2 dagen, of die scherpe geur eraf gaat. Nou bij potje 1 niet 🙂 Potje 2 en 3 gaan straks bij elkaar en leng ik dan met water aan tot 40% (daarvoor was een wat lager percentage alcohol smakelijker geweest denk ik).
De alcohol was mooi helder, wel met een paar hele kleine zwarte spikkeltjes erin, vermoedelijk oxidatieplekjes in de alambiek oid? Ik had hem van tevoren goed uitgewassen, maar geen azijnstook gedaan oid. Ik heb de alcohol door een koffiefiltertje gehaald.
Al met al ben ik er 2,5 uur mee bezig geweest en was het erg leuk om te doen. Dit ga ik zeker herhalen met een nieuwe emmer waar ik 20 liter wash in ga maken. Dan ga ik 2x de eerste stook doen per 10 liter en dan met de resultaten daarvan een spiritrun om de uiteindelijke rum te maken. Ben straks heel benieuwd of ik dan veel verschil ruik en proef met het iets meer dan een half litertje rum dat ik nu over heb gehouden met 1 stook.
