Ja watte ? Watte verkopen ze bij de drogist !
Reflux is in het opzicht wat ons interesseert alleen maar een geleerde term voor iets wat makkelijk te begrijpen is, en waar wij hobbyisten met het begrip ervan zeker ons voordeel mee kunnen doen.
Onze hobby komt er in het kort gezegd op neer dat wij graag een bepaalde stof uit een mengsel willen destilleren.
De installaties die we daarvoor kunnen gebruiken kunnen we grofweg onderverdelen in de klassieke alambiek, en de destillatiekolom. Deze twee onderscheiden zich van elkaar doordat bij de alambiek de weg van de warme vloeistof vrij kort is, terwijl bij een destillatiekolom de dampen eerst omhoog geleid worden voorst zij naar de koeler kunnen.
Dit verschil leidt ertoe dat de klassieke alambiek vooral geschikt is om met de alcohol ook de smaak van de grondstof met het destillaat meekomt waarbij het alcoholpercentage relatief laag blijft, terwijl met een destillatiekolom juist een zo hoog mogelijk alcoholpercentage bereikt wordt waarbij de smaak van de grondstof wegvalt.
Vooral bij het destilleren van de zogenaamde obstlers (dat zijn destillaten gebaseerd op vergiste vruchten) wordt het overbrengen van de smaak van de grondstof gewaardeerd. Dat geldt even zozeer voor gedestilleerd gerstenat
Kolomdestillatie wordt vaker gebruikt om ineens een hoog percentage aan alcohol te verkrijgen, en is minder geschikt om de smaak van de grondstof over te brengen in het destillaat.
Nu naar de titel van dit onderwerp. Reflux.
Het kan gebeuren dat iemand die werkt met een traditionele alambiek een destillaat wil maken dat smaakneutraal is. Omdat de alambiek ook veel smaak in het destillaat overhaalt is dat nog niet zo eenvoudig. Een echt ouderwetse kwaliteitsaanduiding is dan ook "dubbel overgehaald". Dat wil zeggen dat het distillaat nog eens is aangelengd met kraanwater, en daarna nog eens is gedestillerd in de alambiek. Dat "dubbel overhalen" dient dus om ongewenste smaaktjes weg te wassen.
Het is altijd moeilijk om het juiste evenwicht te vinden. Bij onze hobby geldt dat vakmanschap zich niet laat haasten. Zachtjes en rustig stoken is het devies, dat geeft een zachte borrel. Het vervelende is echter dat hèèl zachtjes stoken in een alambiek ook redelijk veel zgn. "natuurlijke reflux" geeft. Een hoge natuurlijke reflux verhoogt het percentage wat uit de alambiek komt, maar het vermindert de smaak.
Wat is dat magische reflux nu eigenlijk ?
Dat is niet zo moeilijk om uit te leggen. Reflux speelt zich af tussen de vloeistof in de ketel en de koeler waaruit u het destillaat aftapt. Het is het proces waaruit de dampen opstijgen uit uw grondstof, maar nog voordat zij de koeler bereiken weer terug overgaan naar vloeistof, en terugdruppelen in de grondstof.
Bij een traditionele alambiek heet dat natuurlijke reflux. De dampen keren terug in hun vloeibare staat doordat ze warmte afgeven aan de omgeving. De traditioneel vormgegeven helm van de alambiek helpt daarbij. Het is het geheim van de smid hoeveel gas je moet geven voor een optimaal resultaat.
Wat voor gebruikers van een traditonele alambiek van belang is dat het begrip van "de lege ketel". Als de vloeistofspiegel van de grondstof in de ketel laag is dan is er meer ruimte voor natuurlijke reflux. Als het doel is om veel smaak over te brengen dan kan er sneller gestookt worden. Bij langzaam stoken met een 'lege' ketel is er meer natuurlijke reflux. Het alcoholpercentage gaat omhoog. Er wordt minder smaak overgebracht.
Bij een kolomdestillatie kunnen we daar nog wat verder in gaan.
Door de vorm van de kolom is het percentage bovenin de kolom vaak al hoger als bij de alambiek.
In de destillatiekolom kan reflux aangemoedigd worden door het aanbrengen van obstructies. Voor obstructies worden vaak RVS sponsjes of roodkoperen ringen gebruikt.
Als de dampen opstijgen in de kolom dan condenseren zij op de obstructies die erin aangebracht zijn. Die condens druppelt omlaag tegen de wrme dampen in, waardoor zij weer verdampt, en zo voorts. Daardoor wordt in de top van de kolom een zeer hoog percentage bereikt.
Eventueel kan in de top van de kolom nog een extra koeler aangebracht worden. Deze extra koeler word gevoed met warm water uit de eindkoeler. Dit zorgt ervoor dat condensaat met een hoge temperatuur omlaag druppelt. Hierdoor stijgt het percentage van het destillaat, maar zorgt er eveneens voor dat er kraak nog smaak zit aan het eindproduct. Met een dergelijke geforceerde reflux kunt u makkelijk de over de 90% halen. Met een natuurlijke reflux in een traditionele alambiek haalt u amper de 80%.
Is het u te doen om een mooie graanjenever te stoken of een pruimenjenever dan zult u zich tevereden moeten stellen met een goeien 60%.
Doe er uw voordeel mee.
Ik hoop dat deze informatie voor u van nut was.
Wat een verhaal!
Een kolom-condensor is gemaakt om puur alcohol van suiker te distilleren en geeft géén geuren door.
Een alambiek met helm is om o.a. vruchten te distilleren, deze kom je vaak tegen in de Oostbloklanden.
Je kunt de helm van binnen insmeren met honing en kruiden die dan hun smaak afgeven aan het distillaat.
Dat is een goede tip die ik eens zal proberen.
Tot dusver was ik niet verder gekomen als zo'n RVS thee-ei met daar de kruiden erin,, Ik hield die op zijn plek -boven de vloeistofspiegel- met een wankele constsructie van 220Volt koper strromdraad waar ik het plastic vanaf gestript heb,
Bij een pure suikervergisting in een alambiek kunt u toch smaak aanbrengen in het destillaat door zo''n thee-ei de afvoer als het ware te laten blokkeren,. De dampen gaan dan door het thee-ei de koeler in en je haalt vooral de smaak van de kruiden uit het thee-ei gaan dan mee.
Bedankt voor de tip !
Dat is precies het effect van de kolom alambieken. Onderin de kolom zit een roostertje wat er voor zorgt dat de smaakmakers die je er in stopt niet in de ketel vallen. De hete alcoholdampen passeren zo de kruiden en smaakmakers. Ideaal voor Gin bijvoorbeeld. Je kunt ook Gin maken door kruiden te macereren maar dan krijg je een gele Gin. Wil je een blanke Gin maken dan kan dat alleen met een kolom alambiek.
Honing en anijszaad in de helm schijnt erg lekker te zijn. Ik heb hem zelf nog nooit geproefd.
Je kunt ook hopzakjes (die worden gebruikt bij de bereiding van bier) gebruiken als kruidenbuiltje.
Deze kun je uitwassen en weer opnieuw gebruiken. Ze kosten bijna niets.
Iemand nog een goed recept voor gin?
Ik geef weinig om kleur, maar des te meer om smaak.
Gin ???
Het word best wel veel verkocht.
Maar ik kan me nou eenmaal niet verbeelden dat er liefhebbers zijn van Gin.
Tonic lust ik ook al niet.
Blegh.
Afbeelding afgewezen, en dat is maar goed ook. Gin. Getver. Bestaan er werkelijk mensen die dit nou nastreven? Ik kan het me amper voorstellen
Quirijn,
Gin is de engelse versie van jenever. Het verschil zit hem vnl. in de samenstelling van de kruiden. Maar ik denk dat jij ook jenever niet lekker vindt?
Zie mijn topic:
"Hoe jenever maken" Misschien toch één litertje voor je gasten?
Ik ben een echte Gin liefhebber, met Tonic, citroengras, ijs en zwarte peper!
Ik drink graag een goede gin met tonic. Bijvoorbeeld Fever Tree tonic met Hendricks gin of gewoon Schweppes tonic met Bombay Sapphire gin (beter voor de portemonnee).
Voor in de Long Island Iced Tea volstaat ook Gordon's.
Daarnaast zijn er steeds meer kleine "lokale" gins te krijgen die ook het proeven waard zijn.
Jenever ?
Jawel hoor, dat lust ik wel. Ik ben eigenlijk liefhebber geworden van onze hobby door het drinken van whisky.
In jenevers maak ik onderscheid tussen jonge jenever en oude jenever. Waarbij jonge jenever dan industrieel gestookt is uit suiker, en oude jenever die uit een echte graanwort gestookt word.
Ik ben in de veronderstelling dat whisky pas whisky mag heten als het minstens 3 jaar in een eikenhouten fust gerijpt is. Maar dat wat er in dat fust gaat dus een destillaat is van graanwort, en zodoende oude jenever = jonge whisky ==>uwiskebeatha.
Een goede graanjenever lust ik wel. Jonge wat minder.
Maar wat is jenever ? De allereerste kennismaking die ik persoonlijk maakte met onze hobby was in 1995, dat jaar heb ik doorgebracht in voormalig Yougoslavië. Daar is het een nationale traditie om pruimen te vergisten en daar de alcohol uit te stoken. De een noemt dat product pruimenjenever, zelf noemen ze het daar slibowitz.
Ik denk dat het geen nader betoog hoeft dat ik mij nu nog elk jaar verheug op de pruimentijd.
Maar alles wat ik in dit bericht genoemd heb smaakt heel anders als gin. In mijn beleving dan, over smaak valt niet te twisten zo gaat het spreekwoord. Ik heb het nog nooit zelf gemaakt. Naar aanleiding van wat ik er ooit van geproefd heb uit de winkel ontbreekt het me ook aan de wil om het eens te proberen.
Als iemand nog een weck-ketel van 15 liter op 220 Volt over heeft (voor een prikkie natuurlijk) dan houdt ik me aanbevolen. Misschien probeer ik dan eens wat in die richting.
Even wat info over jonge- en oude jenever:
- Jonge jenever
- is bereid met ethylalcohol uit landbouwproducten (suikerbietmelasse, aardappelzetmeel etc)
- bevat maximaal 15% moutwijn. Saillant detail is dat er geen minimum aan de hoeveelheid moutwijn is gesteld, wat er voor heeft gezorgd dat ~80% van de jonge jenevers géén moutwijn meer bevat.
- bevat maximaal 10 gram suiker per liter
- is kleurloos
- bevat minstens 35% alcohol <<<<<<<<<<<<
- Oude jenever
- is bereid met ethylalcohol uit landbouwproducten (suikerbietmelasse, aardappelzetmeel etc)
- bevat minstens 15% moutwijn
- bevat maximaal 20 gram suiker per liter
- is lichtgeel of lichtbruin van kleur
- bevat minstens 35% alcohol <<<<<<<<<<<<<
- is eventueel bijgekleurd met karamel
- heeft een waarneembare jeneverbessmaak
Valt wel een beetje tegen hé
Wil je een echte eerlijke jenever drinken dan moet je een fles Korenwijn kopen, die vaak ook nog op eikenhout is gerijpt:
Korenwijn
Korenwijn ontleent zijn karakter in de eerste plaats aan moutwijn. Daar moet minstens 51 procent moutwijn van aanwezig zijn. De compositie van korenwijn omvat ook andere distillaten, zoals zuivere graanalcohol. De distillateurs geven het eindproduct hun persoonlijke signatuur mee doormiddel van een geconcentreerd kruidendistillaat. Meestal is het alcoholpercentage van korenwijn 38 (het minimaal verplichte) maar soms zelfs enkele procenten hoger. De meeste korenwijnen ondergaan een kortere of lange rijping op eiken vaten. Je zou de korenwijnen daarom ook wel 'malts' kunnen noemen. In feite staat de korenwijn het dichtste bij de achttiende - en negentiende-eeuwse jenevers.
Houtgerijpte distillaten
Houten vaten zijn al eeuwenlang in gebruik voor transport en opslag van vloeistoffen. Proefondervindelijk stelden drankenproducenten ooit vast dat hun wijnen en distillaten in die vaten van smaak veranderden naarmate ze er langer in werden bewaard. Vooral eikenhout heeft een smaakverrijkende werking. Als het alleen om opslag of transport gaat, gebruiken de distillateurs tegenwoordig roestvrij staal, dat volledig smaakneutraal is. Ook producten met veel neutrale alcohol komen niet in aanmerking voor lagering op hout; de smaak van het eikenhout zou dan al snel gaan domineren. Maar voor drank met een uitgesproken eigen smaak is een verblijf in een eiken vat vaak weldadig. De scherpe kantjes gaan van het distillaat af, de verschillende smaakcomponenten worden aaneengesmeed, de drank krijgt een gloedvolle kleur. En dat alles door de wisselwerking met de lucht die door de poriën van het hout komt, en door de opname van smaakbestanddelen uit het hout, vooral looizuur (tannine). Voor distillaten waarin moutwijn en graanalcohol domineren, kiezen distillateurs vaak voor het laten rijpen op eiken vaten. Afhankelijk van de traditie in hun bedrijf en eigen smaakvoorkeur; gebruiken ze daarvoor grote of kleine vaten; de laatste geven uiteraard meer smaakverandering omdat er naar verhouding meer hout in aanraking komt met het distillaat. Ook de soort eikenhout (anderen houtsoorten worden slechts bij hoge uitzondering gebruikt omdat ze een minder of minder aangename smaak geven), speelt een rol. De grootte en looprichting van vezels en poriën beïnvloed het oxidatieproces. De rijping op eiken vaten heeft invloed op de prijs van het eindproduct. Niet alleen zijn die vaten duur, er verdampen jaarlijks ook nog eens enkele procenten van de drank, het zogenaamde 'deel van de engelen'. Dat wordt zichtbaar in het roetzwarte laagje dat na verloop van tijd op muren en daken van lageringsgebouwen verschijnt, ooit stond Schiedam daarom bekend als 'zwart Nazareth'. Voor jenevers was fustrijping vroeger niet gebruikelijk, maar sinds 1985 wordt deze steeds vaker toegepast. Dat rijping op eikenhout alom erkend wordt als kwaliteitskenmerk van een drank, blijkt uit het feit dat er vrijwel altijd melding van gemaakt wordt op het etiket.
